ต่าย อรทัย (เกิด 27 มีนาคม พ.ศ. 2523) ชื่อเล่น ต่าย เป็นนักร้องซุปเปอร์สตาร์ชาวไทยค่ายแกรมมี่โกลด์ในเครือจีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ เจ้าของฉายา สาวดอกหญ้าและราชินีลูกทุ่ง เธอมียอดขายสูงที่สุดของวงการลูกทุ่งไทย เพราะเธอสามารถทำยอดขายได้ทะลุถึง 1 ล้านตลับ ทั้งหมด 3 อัลบั้มติดต่อกัน ได้แก่ อัลบั้มชุดที่ 1 ดอกหญ้าในป่าปูน, อัลบั้มชุดที่ 2 ขอใจกันหนาว และอัลบั้มชุดพิเศษอยู่ในใจเสมอ ในปี 2557 เพลงเจ้าชายของชีวิต ในอัลบั้มชุดที่ 10 เจ้าชายของชีวิต ยังมียอดดาวโหลดสูงสุดของแกรมมี่โกลด์อีกด้วย
ต่าย อรทัย หรือชื่อเกิดว่า อรทัย ดาบคำ เกิดที่บ้านคุ้มแสนชะนี ตำบลพรสวรรค์ อำเภอนาจะหลวย จังหวัดอุบลราชธานี เป็นบุตรของนายสาง ดาบคำ และนางนิตยา แก้วทอง อรทัยมีพี่น้องทั้งหมด 4 คน โดยเธอเป็นลูกสาวคนโตและมีน้องชายอีก 3 คน ในวัยเด็กเธออาศัยอยู่กับคุณยายทองคำ แก้วทอง ตั้งแต่บิดา มารดาแยกทางกัน ทำให้เธอและน้อง ๆ ต้องอยู่อาศัยกับยายที่แก่ชรา ครอบครัวของอรทัยค่อนข้างมีปัญหาทางด้านการเงิน พออายุได้ 11 ขวบ เธอไปร้องเพลงที่วงนิวฟ้าอีสานเพื่อหารายได้พิเศษช่วยเหลือทางบ้าน แม้จะได้รายได้เพียง 400–500 บาท หลังจากที่อรทัยจบมัธยมศึกษาปีที่ 3 วงนิวฟ้าอีสานได้ยุบวงลง
ในยามว่างเธอชอบร้องเพลงมาก ทำให้เธอไปสมัครการประกวด "รายการลูกทุ่งมุ่งสู่ดาว" ซึ่งเธอได้รับรางวัลชนะเลิศ และได้มีโอกาสเจอกับศิลปิน สลา คุณวุฒิ เขาให้คำแนะนำกับอรทัยและบอกกับเธอว่า "เสียงดีนะ ไปฝึกเยอะ ๆ" เมื่อเรียนจบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย อรทัยได้สมัครเข้าศึกษาที่มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี แต่ยังไม่พร้อมที่จะเรียนต่อเพราะขัดสนทางด้านการเงิน จึงตัดสินใจเข้ามายังกรุงเทพฯ มาอาศัยอยู่กับมารดา ช่วยมารดารับจ้างซักเสื้อผ้าให้กับคนงานก่อสร้าง ทำได้ระยะหนึ่งรายได้ไม่เพียงพอ และต้องส่งเงินกลับบ้านเพื่อเลี้ยงดูยายและน้องชาย เธอจึงสมัครเข้าทำงานที่เขตอุตสาหกรรมบางปูเป็นบริษัทผลิตยาส่งออก
เธอทำงานได้ประมาณ 3 เดือน ก็ลาออกเพราะรายได้น้อยและเหนื่อยแต่ดีตรงที่ทำงานในห้องแอร์เท่านั้น ในขณะนั้นเธอก็ยังไม่ทิ้งงานทางด้านการร้องเพลง ยังคงประกวดร้องเพลงอยู่เสมอ จนกระทั่งได้เข้ารอบชิงชนะเลิศใน "รายการชุมทางเสียงทอง"
ชื่อเสียงของอรทัยเริ่มมีขึ้นเรื่อย ๆ และเธอตัดสินใจเรียนต่อในมหาวิทยาลัยรามคำแหง เธอทั้งทำงานไปด้วยและขายเสื้อผ้าหารายได้เสริม โดยตระเวนไปขายตามสถานที่ต่างๆ ทั่วกรุงเทพฯ และชานเมือง
ต่อมาพี่สาวก็พยายามที่จะนำอรทัยเสนอค่ายเพลง และติดต่อกับครู สลา คุณวุฒิ ทำให้เธอได้คุยกับสลาเกี่ยวกับเพลงที่ชอบและแนวเพลง จากนั้นสลาก็พาอรทัยไปที่บริษัทแกรมมี่โกลด์เพื่อแคสติ้ง จนผ่านการแคส ในอัลบั้มแรกเธอต้องฝึกฝนร้องเพลงเป็นระยะเวลานาน เพราะร้องเพลงไม่ชัด ร้องเสียงขึ้นจมูก ร้องทิ้งคำ โดยฝึกกับ ไพรัตน์ ชูรัตน์ อัลบั้มชุดที่ 1 ดอกหญ้าในป่าปูน กับงานเขียนของ สลา คุณวุฒิ ภายใต้สังกัดแกรมมี่โกลด์ ในเครือของจีเอ็มเอ็มแกรมมี่ ที่ถ่ายทอดตัวตนของต่าย อรทัย ลงในเนื้อเพลง ก็สามารถจำหน่ายเกิน 1 ล้านตลับ เช่นเดียวกับอัลบั้มชุดที่ 2 ขอใจกันหนาว และอัลบั้มชุดพิเศษ อยู่ในใจเสมอ ก็ขายได้เกิน 1 ล้านตลับ เช่นกัน
ในปี 2554 อรทัยได้เป็นผู้หญิงที่มีผู้ค้นหาสูงสุดประจำปี 2554 ของกูเกิลไทยแลนด์ และได้รับรางวัลผู้หญิงต้นแบบผู้สร้างแรงบันดาลใจแก่สังคมประจำปี 2554
ต่าย อรทัย เป็นศิลปินคนแรกที่บริษัทให้ครูสลาใช้ความสามารถเต็มรูปแบบทั้งบุคลิกภาพ เสื้อผ้า หน้าผม แนวเพลง ถ้าเปรียบเทียบครูสลาเป็นนักศึกษาหรือนักเรียน ต่าย อรทัย คือวิทยานิพนธ์ชิ้นสำคัญ เป็นเหมือนวิทยานิพนธ์ที่ทำให้เราได้ด็อกเตอร์ ในวันแรก ๆ ที่เห็นต่ายออกทีวี เด็กที่ลำบากมากคนหนึ่งที่เราเห็นตั้งแต่วันแรกที่เจอ และอยู่มาวันหนึ่งได้เห็นต่ายได้ออกทีวี มีรายการดัง ๆ ต่าง ๆหลายรายการสัมภาษณ์ต่าย เห็นทีไรจุก น้ำตาไหลทุกที ไม่อยากเชื่อว่าครูบ้านนอกคนหนึ่ง อยู่มาสามารถเขียนเพลงให้ลูกศิษย์และพาลูกศิษย์ไปนั่งอยู่ในจุดที่สูงส่งมากในความรู้สึกของตัวเองและชาวบ้าน รู้สึกตื้นตันใจ
อัลบั้มชุดฉันคนลูกทุ่ง เป็นอัลบั้มชุดแรกจริงๆของต่าย อรทัย ที่ทำเองกับพี่บ่าวข้าวเหนียว(สงกรานต์ แข็งฤทธิ์) ก่อนที่จะเข้ามาเป็นนักร้องในค่ายแกรมมี่ ซึ่งได้รับความนิยมมากในสถานีวิทยุทางภาคอีสาน ซึ่งทำให้ครูสลาเริ่มเห็นแววของการเป็นนักร้องลูกทุ่งยอดนิยมของต่าย อรทัย
อัลบั้มพิเศษ 2 ทศวรรษ สลา คุณวุฒิ เป็นอัลบั้มที่นำบทเพลงจากปลายปากกาของ ครูสลา คุณวุฒิ มาขับร้องใหม่โดย 25 ศิลปิน ซึ่งอัลบั้มนี้มีทั้งหมด 4 ชุด ต่าย อรทัย อยู่ชุดที่ 2 มีชื่ออัลบั้มว่า รวมใจเหล่าผองศิษย์
ยอดขาย 1 ล้านตลับ อัลบั้มชุดพิเศษอยู่ในใจเสมอเป็นอัลบั้มพิเศษฉลองยอดขายล้านตลับให้กับต่าย อรทัย เนื่องจากสถิติยอดขายล้านตลับได้ติดต่อกัน 2 อัลบั้ม คือ อัลบั้มชุดที่ 1 และ 2 โดยอัลบั้มนี้เป็นการรวมเพลงฮิตจากชุดที่ 1 และ 2 รวมถึงมีการเพิ่มเพลงเข้าไปอีก 5 เพลง และอัลบั้มพิเศษชุดนี้ก็ยังสามารถทำยอดขายได้เกิน 1 ล้านตลับเช่นกัน
เป็นการนำบทเพลงที่โด่งดังและสร้างชื่อเสียงให้กับต่าย อรทัย มาทำดนตรีในแบบกีต้าร์หวาน และถ่ายทำมิวสิกวิดีโอใหม่
อัลบั้มพิเศษ 10 ปี แกรมมี่ โกลด์ ดนตรีไม่มีพรมแดน เป็นโปรเจกต์พิเศษในโอกาสครบรอบ 10 ปี ของค่าย แกรมมี่โกลด์ เป็นอัลบั้มที่นำบทเพลงที่ได้รับความนิยม ตลอด 10 ปี ที่ผ่านมา ของค่าย แกรมมี่โกลด์ มาขับร้องใหม่โดยศิลปินยอดนิยม กว่า 41 ชีวิต ทั้งสตริง ลูกกรุง และลูกทุ่ง ซึ่งอัลบั้มนี้มีทั้งหมด 3 ชุด ต่าย อรทัย อยู่ชุดที่ 3
อัลบั้มพิเศษ ดอกไม้จากผองศิษย์...ด้วยรักแด่ครูสลา เป็นอัลบั้มที่นำบทเพลงจากปลายปากกาของ ครูสลา คุณวุฒิ มาขับร้องใหม่โดย 10 ศิลปินหญิงแห่งยุค
เป็นการนำบทเพลงที่โด่งดังในอดีตมาขับขานใหม่ในแบบฉบับต่าย อรทัย โดยนักร้องที่เป็นต้นฉบับของบทเพลงเหล่านี้เป็นศิลปินในดวงใจของต่าย อรทัย รวมถึงบทเพลงเหล่านี้ต่าย อรทัยเคยใช้ประกวดพิสูจน์ความสามารถในการร้องเพลงของเธอ จนทำให้เธอก้าวมาเป็นนักร้องลูกทุ่งเบอร์หนึ่งในวันนี้ และอัลบั้มชุดพิเศษนี้สามารถทำยอดขายได้มากกว่า 700,000 ตลับ
เป็นการนำบทเพลงที่โด่งดังและฮิตที่สุดของต่าย อรทัย ตั้งแต่อัลบั้มชุดที่ 1 ถึงชุดที่ 4 มารวมไว้ในอัลบั้มนี้ ซึ่งแบ่งเป็น 2 แผ่น และถ่ายภาพหน้าปกใหม่
อัลบั้มพิเศษ รวมใจทุกคู่ แด่...ครูสลา ชุด ขอบคุณฟ้าที่ให้เจอ ขอบคุณเธอที่ให้ใจ เป็นอัลบั้มที่นำบทเพลงจากปลายปากกาของ ครูสลา คุณวุฒิ มาขับร้องใหม่โดย 23 ศิลปิน มาร่วมถ่ายทอด 11 บทเพลงเพลงที่คนบอกว่าใช่ ซึ่งเป็นบทเพลงที่เคยโด่งดังในแบบฉบับศิลปินเดี่ยว กลับมาสร้างใหม่ ให้ร้องตามกันได้เป็นคู่ พร้อม 1 บทเพลงขึ้นมาใหม่ อีกหนึ่งบทเพลงคือ เพลง ขอบคุณเธอที่ให้ใจ
อัลบั้มชุดพิเศษหมอลำดอกหญ้า เป็นการรวบรวมเพลงหมอลำในอดีตที่ได้รับความนิยม มาขับร้องและทำดนตรีใหม่ในแบบของต่าย อรทัย และยังมีเพลงในอัลบั้มชุดที่ 1 ถึงชุดที่ 6 ของต่าย อรทัย ที่มีท่วงทำนองหมอลำพื้นบ้านมารวมไว้ในอัลบั้มนี้ด้วย
เป็นโปรเจกต์พิเศษในโอกาสรำลึก 17 ปี แห่งการจากไปของราชินีลูกทุ่ง พุ่มพวง ดวงจันทร์ ที่ค่ายเพลงลูกทุ่งทุกค่ายต่างรวมใจส่ง 10 ศิลปินลูกทุ่งหญิงชั้นนำของประเทศ มาร่วมขับร้องบทเพลงดังของราชินีลูกทุ่งตลอดกาลอย่าง พุ่มพวง ดวงจันทร์ ภายใต้การดูแลของค่ายแกรมมี่โกลด์ นำโดย สุนารี ราชสีมา,คัฑลียา มารศรี,ฝน ธนสุนทร,แมงปอ ชลธิชา,หลิว อาจารียา,ต่าย อรทัย,ตั๊กแตน ชลดา,เอิร์น สุรัตน์ติกานต์,รัชนก ศรีโลพันธุ์ และแพรวา พัชรี ซึ่งอัลบั้มนี้มีทั้งหมด 3 ชุด ต่าย อรทัย อยู่ชุดที่ 1 ในโอกาสนี้ยังมีการจัดคอนเสิร์ตดวงจันทร์...กลางดวงใจ เพื่อหารายได้ช่วยเหลือคุณแม่และครอบครัวของ พุ่มพวง ดวงจันทร์ อีกด้วย ชุดที่ 1 ร่วมกับ คัฑลียา มารศรี,ฝน ธนสุนทร และหลิว อาจารียา
เป็นการรวมศิลปินจากแผ่นดินอีสาน และอัลบั้มนี้เป็นละครเพลงครั้งแรกของวงการลูกทุ่ง ได้ครูสลา คุณวุฒิ เป็นผู้กำกับและดูแล นำโดย ต่าย อรทัย,ไผ่ พงศธร,มนต์แคน แก่นคูน,ข้าวทิพย์ ธิดาดิน,เอิ้นขวัญ วรัญญา,ศร สินชัย,เสถียร ทำมือ,มด อุบลมณี,ก้านตอง ทุ่งเงิน และ นิ้วก้อย กรรณิการ์
เป็นการนำบทเพลงที่โด่งดังและฮิตที่สุดของต่าย อรทัย ตั้งแต่อัลบั้มชุดที่ 5 ถึงชุดที่ 8 มารวมไว้ในอัลบั้มนี้ ซึ่งถือว่าเป็นภาคต่อจากอัลบั้มชุดพิเศษลำนำดอกหญ้า 1 ซึ่งแบ่งเป็น 2 แผ่นเช่นเคย และถ่ายภาพหน้าปกใหม่
อัลบั้มชุดพิเศษตามฮอยอีสาน เป็นการนำบทเพลงลูกทุ่งอีสานที่เคยโด่งดังและได้รับความนิยมในอดีตกลับมาถ่ายทอดใหม่ผ่านน้ำเสียงศิลปินเลือดอีสานทั้งหมด 6 คน ได้แก่ ศิริพร อำไพพงษ์,ไหมไทย ใจตะวัน,ต่าย อรทัย,มนต์แคน แก่นคูน,ไผ่ พงศธร, และ ข้าวทิพย์ ธิดาดิน และอัลบั้มชุดนี้ก็สร้างยอดขายสูงสุดของตึกแกรมมี่ในไตรมาสที่ 4
อัลบั้มชุดพิเศษตามฮอยอีสานชุดที่ 3 และชุดที่ 4 เป็นการนำบทเพลงลูกทุ่งอีสานที่เคยโด่งดังและได้รับความนิยมในอดีตกลับมาถ่ายทอดใหม่ผ่านน้ำเสียงศิลปินเลือดอีสานทั้งหมด 6 คนอีกเช่นเคย ได้แก่ ศิริพร อำไพพงษ์,ต่าย อรทัย,มนต์แคน แก่นคูน,ไผ่ พงศธร,ข้าวทิพย์ ธิดาดิน และ ต้นคูน อนันตา (แทน ไหมไทย ใจตะวัน) เนื่องจากอัลบั้มชุดพิเศษตามฮอยอีสานชุดที่ 1 และชุดที่ 2 ได้ผลตอบรับเป็นอย่างดีและสามารถสร้างยอดขายสูงสุดของตึกแกรมมี่ในไตรมาสที่ 4 จึงมีผลงานอัลบั้มชุดพิเศษตามฮอยอีสานชุดที่ 3 และชุดที่ 4 เกิดขึ้นตามมา
อัลบั้มชุดพิเศษน้องๆร้องเพลงพี่นาง เป็นอัลบั้มที่นำเพลงเก่าของศิริพร อำไพพงษ์ มาขับร้องใหม่โดยศิลปินลูกทุ่งหญิงรุ่นน้องของค่ายแกรมมี่โกลด์ นำโดย ต่าย อรทัย,เอิร์น สุรัตน์ติกานต์,เปาวลี พรพิมล,รัชนก ศรีโลพันธุ์,ดอกอ้อ ทุ่งทอง,ก้านตอง ทุ่งเงิน,ข้าวทิพย์ ธิดาดิน,นิ้วก้อย กรรณิการ์ และ เอิ้นขวัญ วรัญญา ซึ่งอัลบั้มนี้มี 2 ชุด ต่าย อรทัย อยู่ชุดที่ 1 ชุดที่ 1 ร่วมกับ ศิริพร อำไพพงษ์,เปาวลี พรพิมล,รัชนก ศรีโลพันธุ์,ดอกอ้อ ทุ่งทอง และเอิ้นขวัญ วรัญญา
เป็นการนำบทเพลงที่โด่งดังในอดีตและอยู่ในความทรงจำของแฟนเพลง กลับมาขับขานใหม่ในแบบฉบับของต่าย อรทัยอีกครั้ง หลังจากได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี ในอัลบั้มชุดพิเศษภาษารักจากดอกหญ้า 1 เมื่อต้นปี 2550 ภายใต้แนวคิดที่ว่า "ชอบเพลงนี้จัง...แต่อยากฟังเสียงต่าย" โดยนำเพลงดังในอดีต 10 เพลงและมีการเพิ่ม 2 เพลงใหม่มารวบรวมไว้ จนกลายเป็น 12 บทเพลงใช่ที่โดนใจแฟนเพลง
อัลบั้มพิเศษชุดฝากไว้ในแผ่นดิน พงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา คีตกวีแห่งลุ่มน้ำโขง ผู้หยิบความจน มาปั้นให้คนรู้ค่า เป็นอัลบั้มที่นำบทเพลงจากปลายปากกาของครูพงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา กลับมาถ่ายทอดใหม่ผ่านน้ำเสียงศิลปินเลือดอีสานทั้งหมด 9 ศิลปิน ซึ่งเป็นการเชิดชูครูเพลงลูกทุ่ง รวมถึงการนำเสนอบทเพลงลูกทุ่งเก่าที่มีคุณค่าของครูเพลงหรือศิลปินในอดีตเพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้รู้จัก รวมถึงเป็น 1 ใน Project 20 ปี แกรมมี่โกลด์ นำโดย ไมค์ ภิรมย์พร,ศิริพร อำไพพงษ์,ต่าย อรทัย,ไผ่ พงศธร,พี สะเดิด,มนต์แคน แก่นคูน,ดอกอ้อ ทุ่งทอง,ก้านตอง ทุ่งเงิน และเต๋า ภูศิลป์
อัลบั้มชุดพิเศษ 20 ปี แกรมมี่โกลด์ เพลงของฉัน เพลงของเธอ เพลงของเรา เป็นโปรเจกต์พิเศษในโอกาสครบรอบ 20 ปี ของค่ายแกรมมี่โกลด์ เป็นอัลบั้มที่นำบทเพลงที่ได้รับความนิยมตลอด 20 ปีที่ผ่านมา ของค่ายแกรมมี่โกลด์ มาขับร้องใหม่โดยศิลปินของค่ายแกรมมี่โกลด์ทั้งหมด 27 คน ภายใต้แนวคิดแลกเพลงกันร้อง อัลบั้มนี้มีทั้งหมด 3 ชุด ต่าย อรทัย อยู่ชุดที่ 1
เป็นการนำบทเพลงที่โด่งดังและฮิตที่สุดของต่าย อรทัย ตั้งแต่อัลบั้มชุดที่ 1 ถึงชุดที่ 10 มารวมไว้ในอัลบั้มนี้ ซึ่งแบ่งเป็น 2 แผ่นเช่นเคย และถ่ายภาพหน้าปกใหม่